مراحل تربیت فرزند در اسلام از تولد تا بیست و یک سالگی، در سه بخش و مرحله گنجانده شده و برای هر سه مرحله، مدت زمان یکسان، یعنی هفت سال در نظر گرفته شده است. مراحل تربیت فرزند در اسلام عبارت اند از:
این مرحله از تولد شروع میشود و تا هفت سالگی ادامه دارد. فرزند در اوایل کودکی هنوز دنیای خود را نمیشناسد و به طور کامل با آن در ارتباط نیست. او نمیتواند کارهای شخصی خود را انجام دهد و از این نظر این مرحله به سن رفع نیازها هم تعبیر میشود
اهمیت تربیت در سن سیادت،به این علت است که شخصیت فرد در پنج سال اول زندگی شکل میگیرد. بر اساس آیات و روایات، سال های اول زندگی کودک اهمیت بسیار زیادی دارد و توصیههای متعددی در این زمینه شده است. نیازهای اساسی کودک در این دوران از زندگی باید مورد توجه قرار بگیرند. یکی از مهمترین نیازهای کودک در دو سال اول زندگی، نوازش و مهربانی است. آرامش، نیاز اساسی دیگر کودک در این زمان به شمار می آید
این مرحله فاصلهی زمانی هفت سالگی تا چهارده سالگی فرزند را در برمیگیرد. در این دوره تغییرات محسوسی در تن و روان او پدید می آید. رابطه اجتماعی وی با مادر کاهش می یابد و وی شور و علاقهی خاصی برای ارتباط با همسالان خود نشان می دهد تا جایی که پس از پذیرش از سوی افراد گروه به آرامش میرسد. فرزندان در این سن و سال تا حدودی خوبی ها و بدی ها را درک می کنند، ولی از آنجا که هنوز به رشد کافی عقلانی برای تشخیص مصلحت خودن نرسیده اند، نیازمند آگاهی و تربیت مستقیم هستند.
مرحلهی مزبور از چهارده سالگی فرزند شروع می شود و تا بیست و یک سالگی ادامه دارد. وزیر بودن، همرأیی و همراهی با پدر و مادر، یادگیری حلال و حرام و دشمنی یا دوستی با پدر و مادر از خصوصیات کودک در این مرحله ذکر شده است. درا ین دوره هرکس بنا به سنت الهی باید مسئولیت کارهای خویش را پذیرد. در مرحلهی مزبور فرزند از حلال و حرام آگاهی می یابد و برای اعمال او، ثواب وعقاب در نظر گرفته میشود. از این رو، در برنام ه های تربیتی اسلام، به جوانان عنایت بسیار شده استفادهی صحیح از زمینه های فطری، ایمانی، عقلی و عاطفی آنان، مورد توجه قرار گرفته است.
پیامبر اکرم (ص) میفرمایند:پنج چیز را غنیمت شمارید؛ پیش از آنکه از دست برود. یکی از این پنج چیز جوانی است.
جایی دیگر حضرت علی در نامهی تربیتی خود به فرزندش امام حسن (ع) مینویسند: دل جوان همچون زمین ناکشته است. هرچه در آن افکنند، بپذیرد. پس به ادب آموختنت پرداختم، پیش از آنکه دلت سخت شود و خردت هوایی دیگر گیرد تا با رأی قاطع، روی به کاری آری و از آنچه خداوندان تجربت در پی آن بودند و آزمودند، بهره برداری.
شیوه های فرزندپروری در اسلام را هم بخوانید
فرزندان ما آنچنان میشوند که ما هستیم، نه آنطور که دلمان میخواهد پس باید در تربیت آنها به مسائل گوناگونی توجه داشته باشیم.
در متون اسلامی نیز فرزند پروری فعالیتی پیچیده شامل رفتارها، زمینه سازی ها، آموزشها، تعاملها و روشهایی است که به طور مجزا و در تعامل با یکدیگر بر رشد شناختی، معنوی، عاطفی و رفتاری فرزند در ابعاد فردی و اجتماعی تأثیر میگذارند. از دیدگاه اسلامی مسئولیت فرزند پروری در اصل به عهدۀ پدر و مادر است تا آنجا که یکی از حقوق فرزندان به شمار آمده است.
امام خمینی (ره): ملت عزیز ایران و سایر کشورهای مستضعف جهان اگر بخواهند از دامهای شیطنت آمیز قدرتهای بزرگ تا آخر نجات پیدا کنند، چاره ای جز اصلاح فرهنگ و استقلال ندارند و این میسّر نیست جز با دست اساتید و معلمان متعهدی که در دبستانها تا دانشگاهها راه یافته آند.
ارسال دیدگاه
قوانین ارسال دیدگاه